RAPORT: GDZIE POLACY NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKAJĄ SIĘ Z SFINGOWANYMI RECENZJAMI?

Z najnowszych badań wynika, że Polacy najczęściej spotykają się z fałszywymi opiniami na Google Maps i Google Firma. Tak odpowiedziało blisko 24% respondentów. Zdecydowanie rzadziej (17%)  badanych wskazuje platformy specjalizujące się w zbieraniu opinii, na których zamieszczane są zweryfikowane recenzje. Czy stoimy u progu zmiany zasady gry w e-commerce?

Najnowsze badanie rzuca nowe światło na to, gdzie Polacy najczęściej spotykają się z nieuczciwymi opiniami w internecie. Sondaż został zrealizowany na zlecenie TRUSTMATE.io przez firmę badawczą UCE Research w III 2025 roku, z wykorzystaniem reprezentatywnej próby 1008 respondentów, reprezentujących polskie społeczeństwo, metoda CAWI.

Na pytanie „Gdzie najczęściej spotyka się Pan/Pani z fałszywymi recenzjami w internecie?” badani najczęściej wskazywali Google Maps i Google Firma (23,81%). Platformy specjalizujące się w zbieraniu opinii, takiej jak Opineo, TrustMate.io, TrustPilot zostały wskazane przez 17,16% respondentów. Zatem o ponad 7% mniej niż w przypadku portalach należących do giganta technologicznego z USA. Inne serwisy internetowe zostały wskazane przez 16,47% respondentów. 42,56% respondentów odpowiedziało, że nie wie lub nie pamięta, gdzie spotkało się z fałszywymi opiniami.

Źródło: Badanie zrealizowane przez UCE RESEARCH dla Trustmate, III 2025 r.

Gdzie leży problem?

Polacy dostrzegają fakt, że Google to największa globalnie wyszukiwarka, system map i informacji o firmach. Zwracają jednak uwagę na problem z opiniami prezentowanymi na platformach Google Firma i Google Maps, gdzie często brak jest informacji o ich pochodzeniu. Oceny publikowane w tych dwóch serwisach to opinie niezweryfikowane, a duża część recenzji pochodzi od anonimowych użytkowników, co utrudnia ocenę ich wiarygodności. Co więcej, nie ma jasnego rozróżnienia między opiniami pochodzącymi z rzeczywistych transakcji a przypadkowymi recenzjami. W rezultacie każdy może opublikować dowolną opinię na temat każdego produktu, usługi czy firmy, co ułatwia generowanie nieprawdziwych recenzji, zarówno tych nazbyt pozytywnych, jak i tych negatywnych. W efekcie, wprowadzających internautów w błąd i kładących się cieniem na reputacji wielu firm i ich produktów czy usług. Z tego m.in. powodu Google Maps i Google Firma są postrzegane przez Polaków jako platformy z największą ilością nieprawdziwych recenzji w polskim internecie.

W przeciwieństwie do platform należących do giganta technologicznego z Ameryki, serwisy takie jak Opineo, TrustPilot i TrustMate.io specjalizują się w gromadzeniu recenzji i ocen, stosując odmienne, bardziej przejrzyste zasady umieszczania i publikacji.

- Na wyspecjalizowanych platformach zbierających opinie, publikowane są przede wszystkim zweryfikowane opinie, pochodzące z realnych transakcji zakupowych. W przypadku TrustMate.io każda ocena i recenzja jest wyraźnie oznaczona jako zweryfikowana lub nie, a opinie niezweryfikowane mają dużo mniejszą wagę w ocenie końcowej sklepu lub produktu. – komentuje Jerzy Krawczyk, prezes zarządu TrustMate.io. – Dodatkowo, istnieje możliwość sortowania opinii według różnych kryteriów, co ułatwia ocenę wiarygodności sklepu, produktu czy usługi. Wierzymy, że tylko w ten sposób możemy zapewnić konsumentom dostęp do rzetelnych informacji, a firmom uczciwe warunki konkurencji. Taka strategia znacznie utrudnia manipulowanie ocenami publikowanymi w sieci. Stąd też wynika, że Google Maps i Firma są wskazywane przez 41% więcej respondentów jako miejsca, gdzie częściej spotykają się z fałszywymi opiniami, niż platformach wyspecjalizowanych w gromadzeniu recenzji. - dodaje Krawczyk z TrustMate.

Płeć a wyniki badań

Z analizy danych dotyczących płci respondentów w kontekście spotykania się z fałszywymi opiniami w internecie wynika kilka istotnych zależności. Badanie pokazuje, że problem ten dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiet, choć z różnym nasileniem w poszczególnych kategoriach.

W przypadku platform Google Maps i Google Firma, odsetek mężczyzn (24,20%) i kobiet (23,50%) wskazujących je jako miejsce najczęstszego spotykania się z fałszywymi opiniami jest bardzo zbliżony. Sugeruje to, że niezależnie od płci, użytkownicy obu tych grup demograficznych w podobnym stopniu doświadczają problemu niezweryfikowanych recenzji na platformach giganta technologicznego.

Znacząca różnica pojawia się natomiast w odniesieniu do wyspecjalizowanych platform zbierających zweryfikowane recenzje, takich jak Opineo, TrustMate.io czy TrustPilot. Mężczyźni (21,90%) znacznie częściej niż kobiety (12,90%) wskazują te serwisy jako miejsca, gdzie spotykają się z fałszywymi opiniami. Ta dysproporcja jest wyraźna i może wskazywać na odmienne wzorce korzystania z tych platform lub inną percepcję autentyczności recenzji między płciami.

Co do innych serwisów internetowych, odsetek mężczyzn (16,50%) i kobiet (16,50%) jest identyczny, co sugeruje, że w tym obszarze nie ma wyraźnych różnic w doświadczeniach fałszywych opinii między płciami.

Największą rozbieżność obserwujemy w kategorii “Nie wiem / Nie pamiętam”. Kobiety (47,20%) znacznie częściej niż mężczyźni (37,50%) wybierają tę odpowiedź. Może to świadczyć o większej niepewności kobiet w ocenie autentyczności recenzji online lub o mniejszej skłonności do jednoznacznego klasyfikowania opinii jako fałszywych. Ta tendencja jest spójna z ogólnym odsetkiem respondentów, którzy nie potrafili jednoznacznie określić, czy mieli do czynienia z fałszywymi recenzjami (42,56%).

Wiek

Z analizy wyników badań TRUSTMATE wynika, że występuje wyraźna zależność między wiekiem respondentów a miejscem, w którym najczęściej spotykają się z fałszywymi opiniami w Internecie.

Największy odsetek badanych, którzy wskazują Google Maps lub Google Firma jako źródło fałszywych opinii, obserwujemy w najmłodszych grupach wiekowych: 18-24 lata (36,80%), 25-34 lata (33,50%) oraz 35-44 lata (32,00%). Wraz ze wzrostem wieku ten odsetek systematycznie maleje, osiągając zaledwie 6,80% w grupie 65-74 lata i 0,00% w grupie 75-80 lat. To sugeruje, że młodsze pokolenia, intensywniej korzystające z tych platform, są bardziej narażone na kontakt z niezweryfikowanymi recenzjami.

W przypadku wyspecjalizowanych platform zbierających zweryfikowane recenzje (takich jak Opineo, TrustMate.io, TrustPilot), odsetek respondentów wskazujących je jako źródło fałszywych opinii jest bardziej zróżnicowany. Najwyższy odsetek, wynoszący 24,10%, odnotowano w grupie 18-24 lata, a następnie 22,70% w grupie 45-54 lata. W pozostałych grupach wiekowych wartości te są niższe, spadając do 5,90% w grupie 65-74 lata, ale wzrastając do 7,10% w grupie 75-80 lat. To może wskazywać na różną percepcję wiarygodności tych platform w zależności od wieku, lub na odmienne wzorce korzystania z nich.

Jeśli chodzi o inne serwisy internetowe, odsetek respondentów wskazujących je jako miejsca spotykania się z fałszywymi opiniami waha się od 12,30% (45-54 lata) do 23,00% (18-24 lata). Nie ma tu tak wyraźnego trendu spadkowego wraz z wiekiem jak w przypadku Google.

Najbardziej uderzającą zależnością jest odsetek odpowiedzi “Nie wiem / Nie pamiętam”. Wzrasta on drastycznie wraz z wiekiem respondentów: od 16,10% w grupie 18-24 lata, przez 28,10% (25-34 lata), 45,40% (45-54 lata), 64,40% (55-64 lata), aż do 74,60% (65-74 lata) i 78,60% (75-80 lat). Ta tendencja jasno wskazuje, że starsze pokolenia mają znacznie większe trudności z jednoznacznym określeniem, czy miały do czynienia z fałszywymi recenzjami, co może wynikać z mniejszej biegłości cyfrowej, rzadszego korzystania z internetu w celach zakupowych lub ogólnie mniejszej świadomości zjawiska manipulacji opiniami.

Miejsce zamieszkania

Największy odsetek respondentów wskazujących na Google Maps lub Google Firma jako miejsce spotykania się z fałszywymi opiniami odnotowano w województwie lubuskim (35,30%), a następnie w województwie łódzkim (32,10%) i mazowieckim (31,60%). Najmniejszy odsetek wskazań na te platformy odnotowano w województwie zachodniopomorskim (12,80%).

Platformy specjalizujące się w zbieraniu opinii są najczęściej wskazywane przez respondentów z województwa podkarpackiego (28,10%) i pomorskiego (28,10%), a najrzadziej przez respondentów z województwa opolskiego (10,00%).

Inne serwisy internetowe jako miejsce spotykania się z fałszywymi opiniami są najczęściej wskazywane przez respondentów z województwa małopolskiego (21,70%), a najrzadziej przez respondentów z województwa pomorskiego (10,20%).

Odpowiedź “Nie wiem / Nie pamiętam” jest najczęstsza wśród respondentów z województwa śląskiego (55,40%), a najrzadsza wśród respondentów z województwa mazowieckiego (29,70%).

Badanie zostało zrealizowane na zlecenie TRUSTMATE.io przez firmę badawczą UCE Research w III 2025 roku, z wykorzystaniem reprezentatywnej próby 1008 respondentów, reprezentujących polskie społeczeństwo, metoda CAWI.

Więcej na: https://TrustMate.io

***

O TRUSTMATE.IO

TrustMate to lider internetowych opinii, recenzji i ocen konsumentów o sklepach, produktach i firmach w Polsce i Europie Centralnej i Wschodniej. Firma powstała w 2019 roku we Wrocławiu i opracowała unikalne w skali światowej rozwiązanie e-commerce, które umożliwia budowanie wizerunku w sieci poprzez zarządzanie opiniami o prowadzonym sklepie internetowym, firmie usługowej lub produkcie. Z TrustMate korzysta obecnie ponad 15 tysięcy firm z kilkunastu krajów, m.in. 4F, Decathlon Modivo, Wittchen, Victoria’s Secret, eobuwie, Superpharm czy LPP.